Flashback: 13 januari in het verleden

Dinsdag, 13 januari 2014

Het was vanochtend grijs, druilerig, kil en donker terwijl het was afgekoeld tot 5,0 graden. Het leek alsof het een somber wolkendek was waar we nooit van verlost zouden raken, maar opeens was het weg en konden we weer genieten van zonneschijn bij lenteachtige temperaturen. Op de satellietbeelden was inderdaad mooi te zien hoe de scherp begrensde wolkenmassa (Stratus) Londerzeel verliet, maar er waren ook buienwolken te zien die vanuit de Kanaalregio pal op ons afstevenden. Zodra ze op het vasteland kwamen struikelden ze echter over hun eigen voeten en vielen ze in tientallen wolkenflarden uiteen. Dat was de enige bewolking die we in Malderen te zien kregen, namelijk vormeloze Stratus fractus die af en toe voor de zon schoof zonder dat het echter volledig betrokken raakte en met brede opklaringen ertussen. De zon kon dus nog het beste van zichzelf geven en het warmde op tot 11,1 graden. De stormachtige wind is ook nog eens gaan liggen zodat er slechts een mild zuidelijk briesje overbleef dat tegen de avond ging liggen. Onder een heldere hemel zagen we in het bleke maanlicht een thermometerbuis die angstaanjagend (geruststellend voor de winterliefhebber) snel op het vriespunt afstevende en de reflectie van waterdruppeltjes uit een leeggegoten pluviometer waar zonet nog 0,2 mm regenwater inzat.

Dinsdag, 13 januari 2015

Het koufront bevond zich vanochtend nog steeds ten noordwesten van ons waardoor het erg zacht was bij temperaturen die tot 11,3 graden waren opgelopen. Af en toe viel er motregen en volgens de radar kwam het in het uiterste noordwesten al snel tot flinke plensregens. Langzaam maar zeker schoof deze neerslag op naar het zuidoosten en tegen de middag had ze Brussel bereikt waar het tijdelijk flink goot. Tot korte en zeer krachtige wolkbreuken zoals bij de koufronten die we de afgelopen paar maand gezien hebben kwam het echter niet, hoe zeer de tot op zijn vel doorweekte fietser ook het tegendeel wilde beweren. Na de koufrontpassage klaarde het op vanuit het westen en maakten de bruinachtige kleurentinten van de zware bewolking plaats voor koudere grijstinten. Daarna verschenen er opklaringen waarin Stratocumulus en Cumulus te zien was, en waarin zich tijdens de namiddag nog een aantal buien voordeden. Tegen zonsondergang waren deze buienwolken weer verdwenen en kregen we opeens uitzicht op Altocumulusvelden die geel oplichtten terwijl de zon in oranje en rode kleurentinten onderging. Een kleurenpalet dat je niet meteen zou verwachten in polaire luchtmassa's, maar de zonsondergang werd er hierdoor eentje van adembenemende schoonheid. Zeker toen er vanuit het noordwesten een veld met blauwgrijze Stratus fractus wolken binnendreef dat een geweldige compositie van kleuren en vormen opleverde bij de reeds prachtige zonsondergang. Tijdens de avond groeiden de Stratus fractus wolken uit tot Cumulus congestus maar in Malderen leverde dit geen nieuwe buien meer op waardoor het neerslagtotaal van 4,6 mm al lang een feit was. Het spreekt voor zich dat de minima van 7,8 graden pas kort voor middernacht werden bereikt in de steeds verder afkoelende luchtmassa's.

Woensdag, 13 januari 2016

Tijdens het tweede deel van de nacht heeft zich een buienstraat gevormd door kustconvergentie aan de Britse eilanden, met noordelijk daarvan wat losse buien en zuidelijk daarvan een gebied met brede opklaringen en droog weer. Het komt niet vaak voor, maar vandaag was het uitgerekend Malderen dat pal op het middelpunt van die convergentielijn lag en we kregen dan ook de ene na de andere bui te verduren. De neerslag was zeer intens en werd tussen iedere buiencel eventjes onderbroken door een droge periode die enkele minuten duurde. Geen wonder dus dat het neerslagtotaal door een overgelopen pluviometer onbekend bleef. Een eindje oostelijk van Malderen (kapelle O/D Bos) werd een indrukwekkende 9,8 mm afgetapt en mogelijk gaat het in regio Londerzeel om een veelvoud daarvan. Het duurde uren en uren, het leek alsof er geen een einde aan de zondvloed zou komen. Maar halverwege de voormiddag was het dan toch zover en schoof het zaakje op in oostelijke richting. Niet dat het daarmee droog werd want er ontpopten zich her en der nog talloze buien die nog steeds erg pittig waren, maar niet meer zo extreem als afgelopen nacht en vanochtend. Tussen de buien door was er ook ruimte voor opklaringen, al was de bovenlucht niet zo diepblauw als gisteren en leek er een zekere waas in de atmosfeer te hangen ondanks de goede zichtbaarheid in horizontale richting. Hoe dan ook, die waas kon niet voorkomen dat we blij waren met de zonnestralen die de Aarde bereikten (zeker als dat Londerzeelse aarde was). De temperaturen zaten redelijk dicht bij de normaalwaarden voor deze tijd: het warmde overdag op tot 6,6 graden tijdens de wat zonnigere perioden. De waas die in de lucht zichtbaar was ging na een tijdje over in Cirrostratusbewolking die geleidelijk dikker werd. Dit bleek echter maar tijdelijk te zijn want vanuit het westen klaarde het vrij snel opnieuw op waardoor we een afwisseling van stapelwolken en opklaringen te zien kregen waarin zich hier en daar nog wat buitjes ontpopten. Tijdens de opklaringen die tussendoor voorbijdreven koelde het af naar de uiteindelijke minima van 2,8 graden tijdens de avond. Kort voor middernacht denderden er een aantal buien binnen al was het slechts een peuleschil tegenover het watergeweld van deze voormiddag.

Vrijdag, 13 januari 2017

Tijdens het tweede deel van de nacht wist de koude lucht ook tot in Malderen door te dringen, en dit leverde meteen dikke sneeuwvlokken op die in korte tijd een dekje van enkele centimeters wisten op te bouwen. Maar de temperaturen zakten nauwelijks onder het vriespunt (minima van 0,7 graden) en stegen nadien weer waardoor de sneeuw aan een flink tempo afsmolt en de sneeuwlaag dus veel minder dik werd dan wat anders mogelijk was geweest. Tegen de ochtend was het grootste deel van de sneeuw reeds gesmolten en wat overbleef was een met aarde en vuil doordrenkte, papperige smurrie die spoedig een goudmijn zal blijken te zijn voor degenen die in de carwash- sector actief zijn. Toen de eerste schemering doorbrak was het grootste deel van de sneeuw reeds gesmolten en was alle aandacht al op de storm gericht die voor vandaag op het programma stond. Veel was daar vanochtend nog niet van te merken (in Brussel zag het er zelfs erg vredig uit met (dooi)mist boven de smeltende sneeuw) maar tijdens de voormiddag begon de noord- noordwestelijke wind gestaag aan te trekken terwijl de depressie met de sneeuwval verder trok naar het oosten. Vooral in het westen van het land kon men hierdoor overigens van een erg zonnig weertype genieten later kwam ook de rest van het land aan de beurt, al begonnen er zich al snel buien te ontwikkelen. Deze waren aanvankelijk licht en dus enkel bruikbaar voor mooie wolkenfoto's, doch tegen de middag trok een actieve buiencluster het westen van het land in waar het tot flinke sneeuwval kwam waar een deel van wegsmolt wegens de duidelijk positieve temperaturen die op 4,6 graden uitkwamen. Niet dat het daarmee zacht aanvoelde want de noordwestenwind was ondetussen ook flink op stoom gekomen en zorgde voor een erg guur weertype ondanks de royale porties zonneschijn die we aangeboden kregen. In het centrum van het land zagen we ook al snel weer Cumulus en Stratus fractus ontstaan op nadering van de buiencluster, en deze zorgde tijdens de avond opnieuw voor sneeuw en smeltende sneeuw in Malderen. De temperaturen waren net te hoog om een sneeuwdek te cre ren waardoor we hooguit af en toe een witte tint zagen verschijnen op grasperken die al snel weer groen kleurden na iedere bui. De neerslaghoeveelheden waren indrukwekkend, maar hoeveel van de 33,5 mm aan vandaag kan toegeschreven worden is niet duidelijk daar een deel ervan nog als sneeuw aan de pluviometer plakt en een ander deel gisteren voor middernacht is gevallen.

Zaterdag, 13 januari 2018

Vandaag was dan de grote dag waarbij na het wekenlange sombere weer (waarbij nagenoeg overal records werden gebroken in afwezigheid van zonneschijn) de zon haar herintrede zou maken. Tijdens de voormiddag moesten we echter nog even op de tanden bijten want er hing nog steeds Stratusbewolking met nevel eronder. Ook tegen de middag moesten we nog wat wachten want de Stratusbewolking had wat tijd nodig om op te trekken. Tijdens de vroege namiddag moesten we dan nog wat wachten op het breken van de Stratocumulusbewolking die erboven bleek te hangen. Dat ging niet zo vanzelfsprekend want er dreef opeens weer Stratus binnen waardoor we halverwege de namiddag weer vanaf nul moesten beginnen. De Stratus loste weer op, nu was het terug aan de Stratocumulus om zo vriendelijk te zijn even opzij te schuiven en na een paar keer door een achtergebleven flard Stratus geplaagd te worden lukte het dan uiteindelijk toch nog en kwamen de opklaringen massaal binnengedreven vanuit het oosten...alleen was de zon nu net onder gegaan en kregen we haar dan toch niet te zien. Maar de schemeringskleuren waren schitterend en de grote snelheid waarmee de bewolking wegtrok maakte ook indruk. De wind wakkerde aan uit het oosten en er stroomde koelere lucht binnen waardoor de minima van 2,0 graden pas tijdens de avond werden bereikt. En dat was best fris want overdag haalden we nog 4,8 graden. Later op de avond leken de weergoden door te hebben dat we er als zonneliefhebber niet veel aan hadden en overtrok het weer met Stratocumulus. We sloten af met 0,0 mm als neerslagtotaal. 

Zondag, 13 januari 2019

 Een koufront was vandaag vastberaden om het werk van het warmtefront gisteren weer ongedaan te maken. De lucht werd al snel onstabiel en tussen de lage Stratus flarden hielden zich verschillende buienwolken verscholen. Het ene moment was het droog en het andere moment plensde het flink al waren de buien van korte duur door de krachtige stroming. Kort na de middag was er een periode met meer aanhoudende regenval maar dan ging het toch nog opklaren vanuit het noordwesten. Net te laat om de zon te zien in Malderen, maar de late passage van het front vertaalde zich in zachte temperaturen daar de polaire lucht er pas tijdens de avond in kwam. De maxima waren dan ook weer flink anti- winters met 9,5 graden al zorgden de regen en de nijdige noordwestenwind ervoor dat opvallend weinig mensen in de verleiding kwamen om de zomerbarbecue boven te halen. De opklaringen waren nog net op tijd om van fraaie wolkenluchten te kunnen genieten tegen zonsondergang, doch ook tijdens de avond zag het wolkendisplay er indrukwekkend uit. De wassende maan gaf voldoende licht om toe te kunnen kijken hoe statige buienwolken aan een enorme snelheid over het firmanent bewogen. De lucht was ook opvallend helder waardoor we vanuit Malderen een sterrenhemel konden aanschouwen zoals je ze normaal alleen in de bergen kan zien. Dit vertalde zich wel in een temperatuursdaling waardoor de minima nu pas bereikt werden met 7,2 graden. Enkele blitzbuien die er nog voor middernacht in doken, vulden het neerslagtotaal aan tot 8,6 mm. 

Maandag, 13 januari 2020

 Tegen de ochtend hingen er nog steeds opklaringen al is de bewolking nu meer verschoven van Stratus varianten naar Stratocumulus. De maan scheen er vlot door en langs wat toch al een hulpmiddel was voor de moedige pendelaars in de ochtend. Net als het feit dat het droog was en de wind weer is herleid tot een zwak westelijk briesje. De temperaturen zijn bij dit alles naar 5,4 graden gezakt. De bewolking werd overdag dikker en er viel af en toe regen uit terwijl de zuidwestenwind geleidelijk begon aan te trekken. Ze voerde weer zachte lucht aan waardoor de temperatuur steeg naar 10,1 graden. Tegen de avond kregen we met buiige regen te maken waarbij droge perioden overheersten maar het op een gegeven moment toch wel pittig ging plenzen. De buien zaten nog steeds verscholen in Stratus en Stratocumulusbewolking waardoor we ze niet altijd zagen aankomen. Ze wisten het dagtotaal door hun korte optreden echter niet verder aan te vullen dan 0,1 mm.

Woensdag, 13 januari 2021

We kregen vandaag een 'rustdagje' na de kletsnatte toestanden van de voorbije dagen. Dit wilde echter allerminst zeggen dat we van lenteweer konden genieten want er hing veel Stratusbewolking en enkel tijdens de voormiddag was er tijdelijk wat ruimte voor een zonnige episode. De wind was erg zwak en kwam uit westelijke tot noordwestelijke richtingen en in deze omstandigheden voelde de Stratusbewolking zich natuurlijk prima in haar sas. De aangevoerde, vochtige lucht was nog relatief zacht waardoor we temperaturen van -0,2 tot 4,5 graden konden optekenen. De bewolking werd tijdens de namiddag geleidelijk dikker en dreigender vanuit het westen en uiteindelijk leverde dit omstreeks 16H wat spatjes motregen en lichte regen op. Veel stelde dit niet voor en enkel omstreeks 20H tijdens de avond was er een periode van matige regenval die na een uurtje echter weer ophield. Wel was het erg nevelig nu de wind bijna helemaal ging liggen terwijl er koelere lucht binnenstroomde. Deze liet de vochtige lucht immers condenseren. De natte toestanden ten spijt kwamen we er nog goedkoop van af met een neerslagtotaal van 0,0 mm. 

Donderdag, 13 januari 2022

 Na een koele en nevelige start met minima van 0,5 graden was er een neiging tot opklaren en zagen we de blauwe schijn van de bovenlucht doorheen de bewolking dringen. Maar uiteindelijk bleef het daarbij en werd de bewolking weer dikker. Overdag volgden er nog enkele pogingen tot optrekken van de Stratusbewolking en mist die steeds leken te mislukken. De meeste opklaringsgebieden bevonden zich volgens de satellietbeelden aan de kust en boven Nederland. Het bleef kil met maxima van 3,6 graden en de zwakke noordelijke tot noordwestelijke wind was maar een magere troost (al was ze net de oorzaak van deze ellende). Tijdens de late namiddag leken de opklaringspogingen in Malderen ook op te houden en kregen we een hardnekkig Stratusdek te zien dat steeds dikker leek te worden.  Al kan het ook door de invallende duisternis zo lijken. De avond verliep zwaarbewolkt met later toch weer een neiging tot opklaren en een versnelde afkoeling die voor dreigende gladde wegen ging zorgen. Want ondanks het beperkte neerslagtotaal van 0,1 mm lag de omgeving er nog steeds onheilspellend nat bij. 

Vrijdag, 13 januari 2023

Het leek alsof er geen einde meer zou komen aan alle regen en bewolking, maar toch is de rust in de loop van de nacht plotsklaps teruggekeerd en werden we vanochtend opgewacht door een fonkelende sterrenhemel. In het vale maanlicht zagen we af en toe wel nog Stratocumulusachtige wolkenflarden voorbij drijven en dat gebeurde ook aan een opvallend hoge snelheid. Dit vertelde ons dat de wind uit het westen kwam, dat er nog veel vocht in de lucht zat en dat er weer behoorlijk wat beweging zat in de onderste luchtlagen. En dat zouden we snel geweten hebben want er traden weer erg venijnige windvlagen op en we zagen na zonsopgang ook steeds meer stapelwolken. Tot buien kwam het desondanks niet, het werd juist nog erger dan dat: de bewolking ging over in Stratus en Stratocumulus waardoor de somberheid die ons de voorbije weken al zo vaak heeft gekweld terug kwam. Tegen de middag keken we dus opnieuw tegen een grijze hemel aan waaruit af en toe wat regen viel. De zon kregen we de uren daarop niet meer te zien en met de stevige windvlagen en lagere temperaturen (7,3 tot 10,0 graden) er bovenop was dit niet meteen het aangenaamste weertype om de dag buiten door te brengen. Waarbij we dan wel van geluk konden spreken dat de neerslag bijna niets voorstelde, tijdens de tweede helft van de namiddag bleef het droog. De bewolking ging geleidelijk over in Stratocumulus waartussen na 15H steeds meer gaten begonnen te ontstaan waardoor we in extremis nog een paar zonnige momentjes konden meepikken. De resterende bewolking ging terug over in Cumulusachtige wolkenflarden waartussen Jacobsladders te zien waren. In de hogere luchtlagen was ten zuiden van ons een band van Cirrostratus te zien die mogelijk al een eerste waarschuwing was van een volgende watervloed die ons dit weekend te wachten staat. Deze wolkenband bleef de hele avond zichtbaar en begon later meer en meer onze kant op te komen vanuit het zuidwesten terwijl er voor de Cirrostratus uit omstreeks 22H ook Stratus fractus en Stratocumulusveldjes begonnen voorbij te drijven. Los van dit alles werd de avond wel nog gedomineerd door brede opklaringen waarbij de doorstaande wind ervoor zorgde dat de afkoeling wat werd afgeremd (wat we echter niet over de gevoelstemperaturen kunnen zeggen). De regenzone bereikte ons nog niet voor middernacht waardoor we het neerslagtotaal op 1,2 mm konden houden. 

Zaterdag, 13 januari 2024 

 De bewolking is tijdens de nacht weer wat dikker geworden en het ging dus terug om een egaal Stratus wolkendek waarin geen Stratocumulusachtige structuur meer te zien was. Het werd een van die kille, donkere en saaie winterdagen om snel te vergeten en ook de temperaturen hielpen daar weinig bij. Het was met 0,4 tot 3,1 graden te warm voor winterpret terwijl het ook niet echt aangenaam was buiten met een goed voelbare westelijke tot noordwestelijke bries erbij. Er veranderde weinig doorheen de dag en er was ook weinig temperatuursverloop. Wel begonnen de dauwpunten tegen zonsondergang weer onder nul te krabbelen en dit was ook de reden waarom het ijs dat zich tijdens de afgelopen winterprik heeft gevormd, maar heel langzaam wegsmolt. Met een neerslagtotaal van 0,0 mm bleef het qua gladheid nog enigzins beperkt. De bewolking bleef hangen waardoor de dag even somber eindigde als dat ze begonnen is.